Yemek Yemenin Psikolojisi


Yemek yemek ile kurduğumuz ilişki multifaktöriyeldir.

Yani sadece hayatta kalmak dışında başka bir sürü faktör sebebi ve yardımıyla yemek yiyoruz.

Mesela sosyalleşmek, üretmek, rahatlamak, enerji almak, sporla beraber gelişen hedeflerimiz için, ulaşmak istediğimiz fiziksel görünüm veya sosyal kabul gibi…

Bu faktörlerden en önemlilerinden biri ise yeme eylemini genellikle duygularımızı düzenlemek için kullanıyor oluşumuz.

Örneğin;

Öfkeli hissedilen zamanlarda hızlı, düzensiz ve bulduğumuz her şeyi hemen yeme gibi dürtüsel davranışlar gösterebiliriz. Yemeğin kalitesi, tadı, vakti veya açlık durumumuz gibi ihtiyaçlarımızdan ziyade yemek yemenin kendisi hemen ulaşılır olsun isteyebiliriz.

Mutlu anlarda ise yemeğin hazzına varabilmek için hedonistik bir yeme davranışı sergileme ihtimalimiz artar.

Kaygı, kızgınlık ya da üzüntü gibi olumsuz duyguları deneyimlediğimizde ise atıştırmalıklar ve sağlıksız gıdaları yiyerek bu yoğun duygulardan uzaklaşmaya çalışabiliriz.

Yağlı ve karbonhidrat içerikli besinlerin tüketimi kısa süreli duygu düzenleme sürecini ve stresi düşürmede etkilidir. Bu sebeple maalesef sağlıksız yiyecekler kısa zamanda negatif duyguları deneyimlememizi rahatlatıyor olsalar da uzun süreçte pişmanlık ve suçluluk duygularıyla geri dönerler. Kilo alımı, ağır ve katı hissetmek, kendine ve beslenme düzenine özensiz davranmanın etkisi ile beraber bu olumsuz duygular kısır bir döngü içine girmiş gibi olurlar.

Geçmiş yaşantılar etkisiyle oluşan güven eksikliği, kalıtımsal durumlar, çocukluk çağı travmaları, kontrolü elde tutma arzusu, düşük motivasyon, ebeveyn tutumları ve depresif duygulanımın ve olumsuz duyguları deneyimleme izin vermeyiş beslenme döngümüzü ve yemek ile kurduğumuz ilişkiyi etkileyen faktörler.

Yemekle İlişkimizi Etkileyen Faktörlere kısaca bakacak olursak;

  • Kaygı, stres, üzüntü gibi olumsuz duygularla baş edememek
  • Mükemmelliyetçilik
  • Sosyal baskı
  • Çocukluk dönemi yaşantıları
  • Bedensel algı ve kabul
  • Başkaldırış
  • Kendi doğandan uzaklaşmak
  • Ergenlik değişimleri
  • Kişilik inşası

 

Dolayısıyla beslenmek sadece yemek yemek ve belli kalorileri sistemimize sokmaktan ibaret değil.

Kendimiz için doğru besinleri ve beslenme döngüsünü keşfetmek; yemek yeme eylemini bir araç olarak kullanmadığımızı fark etmek oldukça önemli.

Bunun için duygularımızı anlamak ve farkında olmak, duygularımızı kabul etmek ve duygularımız ile beraber çıkan ihtiyaçlarımıza uygun stratejiler kullanmanın önemi aşikâr hale geliyor.

Yemek yeme isteğini fark ettiğinde kendine şu soruları sorarak başla;

“Bu hissettiğim fiziksel bir açlık mı?”

“Şu anda yaşamak istemediğim ve belki de kaçmayı denemek istediğim bir duygu hissediyor muyum?”

“Yemek yemek ile bu duygumu bastırmak ve kendimi oyalamak yerine bana daha yararlı ve daha uyumlu başka bir yöntem bulabilir miyim?”

WhatsApp